Folklorik Bir Tedavi
Dr. Polat HAS
(Kulak ve Göz İltihaplarına Süt Damlatılması)
Ağlayan bir bebek karşısında anne ve babanın durumunu düşününüz. Bir türlü dinme yen huzursuzluk karşısında anne ağlamaklı, baba ise çaresizdir. Bebeklerde çoğunlukla buna sebeb olan en önemli faktör kulak iltihabıdır. Bu iltihaba bazı bakteri ve virüsler sebep olur.
Çocukluk çağında ve bilhassa ilk on gün içerisinde sık olarak karşılaştığımız bir problem de gözün akında kanlanma ile kendini gösteren bir çeşit göz iltihabıdır. Anadolu’da anneler gerek kulak iltihaplarında, gerekse göz iltihaplarında kendi sütlerinden birkaç damlayı kulak ve göze damlatmaktadır. Etüdünü yaptığımızda bu tedavinin menşeinin çok gerilere uzandığını öğrendik Yeni bilgilerin ışığı altında bir araştırma yapılırsa mantıklı izahlar ortaya çıkacaktır.
Kulak ve göz iltihaplarında antibiyotiklerle kulak ve göz damlaları kullanılmaktadır. Anne sütü damlatılması ise bu tedaviye benzerlik arz etmesi bir yana birçok noktada ondan üstündür. Lawrence ve arkadaşları anne sütünde virüslere karşı koruyucu maddeler (antikor ve inhibitor maddeler) olduğunu göstermiştir (1) . Cook ve arkadaşları ise anne sütünde rotavirüslere karşı lgG yapısında antikorların varlığını tespit etmiştir (2) . Anne sütünün içinde, bundan başka bir bakteri öldürücü tesir de mevcuttur. Bunu Welch ve arkadaşları yaptıkları bir çalışmayla göstermişlerdir (3) . Anne sütü içinde bulunan hücreler bakterileri yutabilmektedir (Fagositoz). Bu hususiyetin de tedavide önemi vardır.
Bebeklerde ilk günlerde göz iltihabı (Konjunktivit) riski vardır. Bu durum gümüş nitrat damlatılarak önlenmeye çalışılır. Enteresan olan nokta bu iltihapların olabileceği günlerde anneden gelen ilk sütün (kolostrum-ağız) mikrop öldürücü özelliğinin çok yüksek vasıfta olması ve bunun göze damlatılması ile iyi netice alınmasıdır. Kolostrumun IgA denen madde yönünden çok zengin oluşu, ayrıca içindeki akyuvarların mikropları yutması önemli hususiyetlerindendir. Yaratıcı, kolostrumu vücudun genel korunması için vermiştir. Kolostrumu bazı anneler çocuğuna vermemekte, atmaktadırlar. Bunu atmak değil damlasını dahi ziyan etmemek lazımdır. Belki süt kirlidir diye bir endişe hâsıl olabilir. Şunu kesinlikle söyleyebiliriz ki anne sütü mikropsuz ve son derece temizdir (4). Anne sütünde ayrıca mikrobu öldürecek laktoferrin, kompleman ve lizozim’in de olduğunu hatırlarsak böyle bir endişe kesinlikle ortadan kalkar.
Bu şartlar altında halkın yüzyıllara dayalı tecrübesini, bazı tedavilerinin dini ve ananevi faktörlere dayalı olduğunu hatırlamalı, tedavileri tenkit etmeden önce objektif olarak mevcut ilmi kriterleri ve hatta ileride keşfedilebilecek yeniliklerin olabileceğini akılda tutarak ilmi taassuba kaçmamalıyız. Sütün ve kolostrumun mikrop öldürücü hususiyetini tıp yeni keşfederken, bunu halkımız yüzyıllar önce farketmiş ve tedavide kullanmıştır.
______________
